Emrah Polat: “Kitabınızı basmıyoruz, satmıyoruz”

• Dijital Kitaplar Editör Ekibi
• litera edebiyat , emrah polat , dijital kitaplar
• 28 Nisan 2025
• 36

Söyleşi: Aynur Kulak

“Kitaplarımızı okurla buluşturmak için ne kâğıt kullanıyoruz ne satış yapıyoruz, sadece çevrim içi yayınlıyoruz. Dünyanın herhangi bir yerinden herhangi bir okurun ücretsiz kitap okumasını sağlayarak kültürel bir değer yaratıyoruz. Bu durumun, gerçek bir özgürlük olduğunu düşünüyorum.”

Söyleşimize Edebiyat Haber platformunu kurmanızla beraber sitenin yayın dünyamızdaki etkin rolünü konuşarak başlamak isterim. Yayın ve edebiyat dünyası ile ilgili yeni geliştirdiğiniz projelerinizde Edebiyat Haber’in de etkisi olduğunu düşünüyorum. 

Edebiyat Haber on beş yıl önce kuruldu, o zamanlar basılı dergilerin/yayınların mutlak bir hakimiyeti vardı. Zamanla bu durum değişti ve Edebiyat Haber zamanın ruhunu yakalayan, yakalamakla kalmayan bazı açılardan edebiyat gündemini belirleyen bir güce dönüştü. Edebiyat temalı kültür sanat yayınlarında -basılı olanlar da dahil- yıllardır uzak ara lider olması okurların ilgisiyle alakalı elbette. Biz de bu ilgiyi diri tutabilmek için çok çalışıyoruz doğrusu. Yılda ortalama bir milyon tekil kullanıcı Edebiyat Haber’i ziyaret ediyor, iki milyon sayfa görüntülüyor ve site içinde beş milyondan fazla etkinlik gerçekleştiriyorlar.

Dijitalkitaplar.net projenizi bu yılın başında duydum ve duyar duymaz da çok heyecanlandım. Aslında dört yıldır çevrimiçi olarak yayın yapan bir platform. Nasıl başladı, içeriği nasıl oluştu, dört yıl nasıl geçti, süreci biraz anlatır mısınız?

Farklı bir adla da olsa dört yıl önce başlayan bir girişim, Dijital Kitaplar. Dört dörtlük bir sosyal fayda projesi aslında. Sosyal fayda, bilindiği gibi bireylerin veya toplumun genel refahını arttıran; topluma olumlu katkılar sağlayan her türlü faaliyet, hizmet veya projenin yarattığı değeri ifade ediyor. Bu kavram, ekonomik kârın çok ötesinde, toplumun sosyal, kültürel ve çevresel alanlarda kazanç sağlamasını amaçlıyor. Bu kazanç ücretsiz sağlık taramaları da olabilir, atıkları geri dönüştürmek de… dijitalkitaplar.net işte tam da bu vizyonun; yani sosyal fayda hedefinin bir ürünü. Kitaplarımızı okurla buluşturmak için ne kâğıt kullanıyoruz ne satış yapıyoruz, sadece çevrimiçi yayınlıyoruz. Dünyanın herhangi bir yerinden herhangi bir okurun ücretsiz kitap okumasını sağlayarak kültürel bir değer yaratıyoruz. Bu durumun, gerçek bir özgürlük olduğunu düşünüyorum.

Yeni bir süreç mi başladı dijitalkitaplar.net için diye sormak istiyorum? Çünkü sanırım bir yenilenme de var siteyle ilgili.

Platformun adını, kurumsal kimliğini, kitap kapak tasarımlarını, sitesini, iletişim stratejisini baştan aşağı yeniledik. Bir tür relansman da diyebiliriz bu sürece. İlk sürümü güncelleyerek yükselttik. Ayrıca TRT Dinle Platformu ile sesli kitaplar konusunda bir işbirliği başlattık. Bu işbirliği de meyvesini verdi: Yazarımız Eylem Hatice Bayar’ın “Son ve Bir Başlangıç” adlı öykü kitabı platformdan dinlenebiliyor. TRT’nin profesyonel kadroları gerçekleştiriyor, seslendirme de dahil tüm prodüksiyonu. Zaten TRT Dinle Platformu’nun ücretsiz olduğunu ve dünyanın her tarafına sesini duyurabilme kapasitesine sahip olduğu herkesin malumu. Bu işbirliği Dijital Kitaplar yazarlarının daha geniş kitlelerle buluşmasını sağlıyor. Elbette eserlerin TRT Denetiminden geçmesi gerekiyor. Biz sadece öneride bulunabiliyoruz, son karar, kurumun.

Kitapların dijital erişimleriyle ilgili olan bu platformda kitapların seçilmesi adına belli kıstaslar var mı? Yoksa yayın dünyasında yayımlanan tüm kitaplar dijitalkitaplar.net sitesine giriyor mu?

Tüm yazar ve yazar adayları eserlerini bize hiç çekinmeden gönderebilir. Yayın kurulunun dosyayı değerlendirirken başat kriteri “nitelikli” olması ve tabii ki yayın ilkelerine uygun olmalı. Yazarlar ve yazar adayları sitemizin ana sayfasında bulunan başvuru formunu doldurarak bize ulaşabilir, sürecin başlamasını sağlayabilirler. Size bir müjde de vermek isterim: Müge İplikçi’nin daha önce hiçbir yerde yayımlanmamış öykü kitabı da yakında platformumuzda yer alacak. 

Başvurular roman, şiir, öykü gibi edebiyatın alt türlerinde olabileceği gibi tarih, gezi, gastronomi kitapları da olabilir. Yani, geleneksel bir yayınevinin maliyet yükü ya da farklı gerekçelerle yayımlayamadığı eserleri de pdf formatında çevrimiçi olarak yayınlayabiliyoruz.

Yazar adaylarının başvurularından da ve bu başvuruları değerlendireceğinizi de söylüyorsunuz. Bu konuyu biraz detaylandırır mısınız? Neleri kapsıyor bu başvurular?

bilgi@dijitalkitaplar.net adresine gelen başvurular editörlerimiz tarafından titizlikle değerlendiriliyor, belirli çıtanın üzerinde olanlar yayın kuruluna sunuluyor. Oradan da onay çıkarsa, platformda çevrimiçi yayınlanması uygun görülen kitaplar, evrensel standartlarla gerekli tüm yayıncılık süreçlerden geçirilerek okurla buluşmaya hazır hale getirilip yayına açılıyor. 

Yayın kurulundan da bahsedebilir miyiz? Çok kıymetli isimler var çünkü.

dijitalkitaplar.net’in yayın kurulunda Müge İplikçi, Ömer Turan, Tuğba Dedeoğlu Demir ve Feridun Andaç bulunuyor. İçsel bir uyum yakalayan yayın kurulu üyeleri eserleri titizlikle değerlendiriyor. Bugüne birkaç başvurunun yayın kurulundan döndüğünü belirtmeliyim. Ancak bu durum bence dosya gönderen insanların yazma şevkini azaltmamalı. Belki başka bir dosyada buluşacağımıza inanıyorum kendileriyle.

Siteye girince dilediğimiz kitabı tam metin olarak okuyabileceğiz öyle değil mi? Bu soruyu sorma nedenim; “Üyelik Yok, Ücret Yok” sloganı. Platformun en dikkat çekici sloganı bu. Maliyetlerin bunca arttığı ekonomik ortamda bu nasıl mümkün olabildi? 

Dijital dünyada varolmanın da maliyetleri var elbette. Ama kağıda kitap basmaktan, dağıtmaktan, raf ömrü bulmaya çalışmaktan daha fazla değil. Platformu ziyaret eden okurlara üye olmasını şart koşmuyoruz, verilerini istemiyoruz. Herhangi bir ücret de ödemiyor. İstediği kitabı istediği kadar okuyor. Sosyal faydanın en önemli çıktısı bu. Yayın kurulundan geçen, çevrimiçi yayınlanmak üzere seçilen eserin başta sitede yayınlanabilir hale gelmesi ve tüm süreçleri için gereken profesyonel iş gücünün maliyeti asgari düzeyde tutularak yazarı tarafından karşılanıyor. Dijital kitaplar hali hazırda –yayın kurulu hariç- 8 kişilik bir ekip tarafından yönetiliyor. Her biri alanında uzman olan ekip arkadaşlarımızın çalışma modelleri hem uzaktan hem de sınırlı görev tanımlı. Bu sayede de geleneksel bir yayıneviyle aramızda çok ciddi bir maliyet avantajı farkı var. Reklamlarımızda “kitabınızı basmıyoruz, satmıyoruz” dememizim en önemli sebebi bu. Aracıları ortadan kaldırıyor, kitaba direkt erişim sağlıyor ve “open library” kültürüne yakın duran bir noktadan faaliyetlerimizi sürdürüyoruz.